فناوری بلاکچین یک فناوری مبتنی بر دفتر کل توزیع شده (DLT) است که برای ثبت و ردیابی دارایی ها و تراکنش ها به روشی شفاف و امن مورد استفاده قرار می گیرد. این فناوری زیربنای بیت کوین و سایر ارزهای رمزنگاری شده است و پتانسیل متحول کردن بسیاری از صنایع از جمله امور مالی، مدیریت زنجیره تامین، مراقبت های بهداشتی و دولت را دارد.
داستان فناوری بلاکچین در سال ۲۰۰۸ آغاز شد، زمانی که فرد یا گروهی از افراد با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو یک مقاله سفید با عنوان “بیت کوین: یک سیستم نقدی الکترونیکی همتا به همتا” منتشر کردند. این مقاله سفید یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز به نام بیت‌کوین را ترسیم کرد که می توانست برای انجام تراکنش های آنلاین بدون نیاز به شخص ثالث مانند بانک استفاده شود.
مقاله سفید ناکاموتو یک سند پیشگامانه بود که پایه و اساس فناوری بلاکچین را ایجاد کرد. این سیستم سیستمی را توصیف کرد که در آن تراکنش ها در یک دفتر کل توزیع شده ثبت می شوند، که یک رکورد عمومی از تمام تراکنش هایی است که تا به حال در شبکه انجام شده است. این دفتر کل توسط شبکه ای از رایانه ها نگهداری می شود که دائماً در حال تأیید و به روز رسانی دفتر کل هستند تا اطمینان حاصل شود که دقیق است.
ایده دفتر کل توزیع شده جدید نیست. سال‌هاست که وجود دارد، اما تا ظهور بیت کوین اجرای عملی آن امکان‌پذیر نبود. این به این دلیل است که بیت کوین از یک تکنیک رمزنگاری هوشمندانه به نام “اثبات کار” استفاده می کند تا اطمینان حاصل شود که دفتر کل امن و دستکاری نشده است.
اثبات کار سیستمی است که در آن رایانه ها برای حل یک مشکل ریاضی پیچیده رقابت می کنند. اولین کامپیوتری که مشکل را حل می کند، حق اضافه کردن یک بلوک جدید به دفتر کل را دریافت می کند. این فرآیند “استخراج” نامیده می شود و این چیزی است که دفتر کل را ایمن نگه می دارد.
بیت کوین اولین ارز رمزنگاری مبتنی بر بلاکچین بود، اما آخرین آن نبود. در سال‌های پس از راه‌اندازی بیت کوین، تعدادی دیگر از ارزهای رمزنگاری مبتنی بر بلاکچین ایجاد شده‌اند، از جمله اتریوم و لایت کوین. همه این ارزهای رمزنگاری شده بر اساس فناوری مشابه بیت کوین هستند، اما ویژگی‌ها و عملکردهای متفاوتی دارند.
فناوری بلاکچین همچنین برای توسعه برنامه های کاربردی دیگر فراتر از ارزهای رمزنگاری استفاده می شود. به عنوان مثال، از آن برای ایجاد سیستم های مدیریت زنجیره تامین استفاده می شود که می تواند حرکت کالاها را از کارخانه تا فروشگاه ردیابی کند. همچنین از آن برای توسعه سیستم‌های مراقبت‌های بهداشتی استفاده می‌شود که می‌توانند داده‌های بیمار را به صورت ایمن ذخیره و به اشتراک بگذارند.
فناوری بلاکچین یک فناوری قدرتمند جدید است که پتانسیل متحول کردن بسیاری از صنایع را دارد. هنوز در مراحل اولیه توسعه خود به سر می برد، اما پتانسیل ایجاد تغییرات قابل توجهی در شیوه زندگی و کار ما را دارد.
در اینجا برخی از مزایای کلیدی فناوری بلاکچین آورده شده است:
- شفافیت: فناوری بلاکچین شفاف است، به این معنی که همه تراکنش‌ها در یک دفتر کل عمومی ثبت می‌شوند. این امر دستکاری سوابق را برای هر کسی غیرممکن می‌کند و همچنین ردیابی حرکت دارایی‌ها را آسان می‌کند.
- امنیت: فناوری بلاکچین امن است، به این معنی که هک شدن یا کلاهبرداری در آن دشوار است. این به این دلیل است که دفتر کل توسط شبکه ای از رایانه ها نگهداری می شود و هر رایانه باید قبل از اضافه شدن به دفتر کل، هر تراکنش را تأیید کند.
- کارایی: فناوری بلاکچین کارآمد است، به این معنی که می توان از آن برای پردازش تراکنش ها به سرعت و ارزان استفاده کرد. این به این دلیل است که نیازی به شخص ثالث برای تأیید تراکنش ها نیست و شبکه رایانه ها می توانند تراکنش ها را به صورت موازی پردازش کنند.
فناوری بلاکچین یک ابزار جدید و قدرتمند است که پتانسیل تغییر جهان را دارد. هنوز در مراحل اولیه توسعه خود به سر می برد، اما در حال حاضر برای توسعه طیف گسترده ای از برنامه های کاربردی استفاده می شود. با بالغ شدن فناوری، به احتمال زیاد تأثیر بیشتری بر زندگی ما خواهد داشت.