مانیتور یا صفحه نمایش از مهمترین لوازم برقراری ارتباط میان کاربر و کامپیوتر شخصی بهشمارمیرود که بودجهی قابلتوجهی را به خریداری آن اختصاص مییابد . در این راهنمای خرید، شما را به صورت مختصر و مفید با مهم نکات برای خریداری مانیتور آشنا میسازیم.
- نوع و ابعاد پنل
بهطورکلی، انواع مانیتور بر اساس نوع پنل و ابعاد آنها، دستهبندی میشوند:
پنل IPS که به طور معمول برای گرافیستها و طراحان گرافیکی، طراحیشده، از طیف رنگ گسترده و نمایش طبیعیتر رنگها بهره می برد و حتی سایر کاربران نیز نسبت به خریداری یک مانیتور مجهز به این نوع پنل تمایل نشان میدهند. هر چند قیمت بالای مانیتورهای IPS به کاربران اجازه خرید آسان آنها را نمی دهد، اما بههرحال، گرافیستها باید برای بهبود شرایط کار خود دست به جیب شده و از مزایای آن بهره مند شوند. از زمانی که کمپانی LG برای اولین بار به معرفی مانیتور های مجهز به پنل IPS پرداخت، تاکنون بسیاری از برندهای دیگر نیز در این حوزه ورود کردند و رقابت بسیار خوبی میان آنها شکل گرفته است.
نمونههای دیگر پنل صفحه نمایش شامل PLS، VA و AHVA که ترکیبی از دو نوع اصلی TN و IPS هستند، هر کدام برخی از ویژگیهای این دو نمونه را به ارث برده و تفاوت چندان زیادی میان آنها مشاهده نمیشود. در نهایت، تنوع مدلهای موجود در بازار و قیمت محصول به عنوان دو پارامتر اصلی که متاثر از نوع پنل هستند، کاربران را به انتخاب یک مدل دارای پنل ترکیبی سوق میدهند.
در زمان خرید مانیتور، در بحث ابعاد نیز باید به این نکته اشاره کنیم که دیگر خبری از مانیتورهای با ابعاد پنل کوچک نیست و شرکتهای تولید کننده همانند کاربران به سمت صفحهنمایشهای بزرگ تمایلیافته اند. گیمر ها، گرافیست ها و دوست داران فیلم و موسیقی تمایل فراوانی نسبت به خریداری صفحه نمایش با ابعاد بزرگ نشان می دهند و برای دستیابی به خواستهی خود باید هزینهی بالایی را پرداختکنند.
با توجه به اینکه کاربران به انجام چند کار همزمان وادار شده اند، در چنین شرایطی میزان تقاضا برای خریداری مانیتور با حداقل ابعاد ۲۲ تا ۲۴ اینچ حتی برای کاربران خانگی و اداری نیز افزایش چشمگیری یافتهاست. شرکت بهین تکنولوژی نیز در همین راستا و با توجه به نیاز عمده کاربران داخلی، دو مدل مانیتور ۲۲ اینچی Univo UM22800 و ۲۴ اینچی Univo UM24700 را برای کاربردهای مختلف به بازار عرضه کرده است.
- وضوح تصویر
در بحث وضوح تصویر نیز در حال حاضر رزولوشن Full HD (به صورت دقیق ۱۰۸۰×۱۹۲۰ پیکسل) به عنوان یک استاندارد متداول برای کاربردهای مختلف از جمله خانگی، اداری، گیم و طراحی گرافیکی، بهشمارمیرود و در مقایسه با سایر وضوح تصویر، مانند ۲K و ۴K که برای کاربرد های بسیار خاص مورد استفاده قرار می گیرند، از قیمت مناسبتری، برخوردارند. حدود یک دهه پیش، خرید مانیتور Full HD برای بسیاری از کاربران امکانپذیر نبود و بسیاری از محصولات موجود در بازار، وضوح تصویری پایینتری مانند ۷۶۸×۱۳۶۶ و ۹۰۰×۱۶۰۰ پیکسل را داشتهاند. اکنون در سال ۱۳۹۹ بسیاری از محصولات میانرده و حتی در سطح کاربری اداری و خانگی دارای وضوح تصویر ۱۰۸۰×۱۹۲۰ پیکسل هستند و همین مورد به ارائه تجربه کاربری لذت بخش تر برای امور مختلف منجر می شود.
وضوح تصویر Full HD به شما ثابت می کند که از کیفیت تصویر قابل توجهی برخوردار شده و حتی پردازنده گرافیکی مجتمع در پردازنده های جدید اینتل و AMD نیز قابلیت پردازش تصویر در این رزولوشن را دارند و بنابرلین، برای نمایش تصویر یا ویدئو در چنین پنلهایی، با مشکل مواجه نمی شوید. با توجه به اینکه کاربران، بهمنظور در اختیارگرفتن فضای کار مناسب، علاقهی فراوانی به خریداری یک صفحه نمایش با ابعاد ۲۲ تا ۲۴ اینچ دارند، رزولوشن ۱۰۸۰×۱۹۲۰ پیکسل می تواند علاوه بر ابعاد، کیفیت تصویر قابل قبولی را ارائه دهد. از سوی دیگر قیمت انواع مانیتور با وضوح تصویر Full HD مناسب بوده و کاربران میتوانند پارامترهای مهمی را، مانند طراحی ظاهری چشم نواز و ابعاد قابل قبول به همراه امکانات متعدد و وضوح تصویر Full HD با قیمت بسیار مناسب، دریافت کنند.
- پورت ها
در راهنمای خرید مانیتور به انواع پورتهای متداول VGA، DVI، HDMI و Display Port را شاملمی شوند. بسیاری از صفحهنمایشهای ساخت ایران یا به سفارش اختصاصی ایران دارای دو پورت VGA و HDMI در مدلهای دارای وضوح تصویر Full HD بوده و در نمونههای سفارشی سایر مناطق میتوانید پورتهای DVI یا Display Port را دریافتکنید. هر کدام از این پورتها مزایای خاص خود را دارند ولی به طور کلی همهی آنها می توانند خروجی تصویر ۱۰۸۰×۱۹۲۰ پیکسل را به خوبی ارائهدهند. در حال حاضر، بسیاری از مادربردهای موجود در بازار که از واحد گرافیکی مجتمع پشتیبانی می کنند، به دو خروجی تصویر VGA و HDMI مجهزند و از این بابت می توانید کامپیوتر شخصی خود را به مانیتور متصل کنید.
در صورت مجهز بودن صفحهنمایش شما به پورت HDMI، امکان اتصال تجهیزات مختلف از جمله کنسول بازی و سیستمهای پخش مالتی مدیا به آن نیز وجود دارد و به این ترتیب در مواقع لزوم نیازی به خریداری تلویزیون یا صفحه نمایش مجزا وجود ندارد. در شرایطی که صفحهنمایش به دو خروجی تصویر مجهز است، قابلیت سوییچ کردن بین آنها نیز وجود دارد و به این ترتیب می توانید به سادگی میان خروجی تصویر کامپیوتر شخصی و کنسول بازی یا پخش کننده مالتیمدیا جابجا شوید. وجود دو خروجی تصویر متفاوت، به شما این امکان را می دهد که به صورت همزمان دو دستگاه مختلف را به صفحه نمایش متصل کنید.
- عمق رنگ
عمق رنگ یا عمق بیت یک نمایشگر معیاری است از فراوانی تعداد رنگهایی که پنل قادر به تولید و نمایش آن است. این پارامتر را نباید با مفهوم فضای رنگی یا گاموت رنگ یک نمایشگر اشتباه گرفت؛ گرچه این دو مفهوم در پیوند با یکدیگر است.
عمق رنگ یک پنل نمایشگر با سطوح نمایش رنگ هر یک از سابپیکسلهای پنل شامل رنگهای قرمز سبز و آبی تعیین میشود. پیچشهای رنگی مختلف سابپیکسلها اساساً باعث پیدایش رگههای رنگی میشود و هرچه این پیچشها یا به اصطلاح گامهای رنگی بیشتر باشد، هر پیکسل قادر به نمایش رنگهای بیشتری است و انتقال میان رگههای مختلف رنگی روانتر صورت می پذیرد. عمق رنگ بالاتر یک پنل مانع از ایجاد پدیده باندینگ یا جدایش طیفِ رنگی میشود؛ چرا که تعداد رنگهای بسیار بیشتری را در هر پیکسل میتوان بازتولید کرد.
- شدت روشنایی
پارامتر شدت روشنایی هنگام خرید مانیتور شاید برای بسیاری از کاربران بی اهمیت تلقی شود، اما به هر حال، برخی از کاربران به این موضوع حساسیت نشان میدهند. شدت روشنایی یا Brightness در انواع صفحه نمایش با واحد کاندلا بر متر مربع (شمع در متر مربع) مورد سنجش قرارمیگیرد. به طور معمول، در انواع صفحه نمایش متداول و موجود در بازار می توانید به شدت روشنایی ۲۵۰ تا ۳۰۰ کاندلا بر متر مربع دست پیدا کنید که یک محدوده قابل قبول، تلقی می شود. برای دستیابی به شدت روشنایی بالاتر از ۳۰۰ کاندلا بر متر مربع باید هزینه های بسیار بالاتری را پرداخت کنید که در توان بسیاری از کاربران حتی در سطح حرفهای نیست.
- نسبت کنتراست (Contrast Ratio)
نسبت کنتراست مهمترین پارامتر تأثیرگذار بر کیفیت تصویر یک مانیتور است .
کنتراست تصویر که به دو صورت دینامیک یا استاتیک مورد سنجش قرارمیگیرد، به فاصلهی میان روشنترین حالت یعنی رنگ سفید و تاریکترین حالت، یعنی رنگ سیاه گفته می شود. هر کمپانی معیار خاص خود را برای سنجش کنتراست دارد و به طور قطعی نمی توان روی اعداد و ارقام مربوط به این پارامتر اظهار نظر کرد. با این وجود، در سالهای اخیر شاهد پیشرفت چشمگیر برندهای تولیدکنندهی صفحه نمایش در بخش کنتراست بودیم و پیشرفت در این حوزه تا حدودی با سرعت مناسبی در حال ادامه است. در کنتراست استاتیک، ملاک نوردهی هر نقطه در یک فریم ثابت بوده و در کنتراست دینامیک نیز ملاک نوردهی هر نقطه در فریم های متوالی است و به طورکلی میتوان گفت که این پارامتر، مهم ترین ملاک سنجش رنگ در انواع صفحه نمایش، به شمار میرود.
- زمان پاسخگویی (Response Time)
به مدت زمان تغییر یک رنگ به رنگ دیگر گفته شده و به طور معمول معیار سنجش این مدت زمان، برای رنگ خاکستری، بهشمارمیرود. به اصطلاح به این شرایط تغییر رنگ، حالت GTG (تغییر رنگ خاکستری به خاکستری) گفتهمیشود و هر چه این مدت زمان کمتر باشد، مدت زمان تغییر رنگ کمتر بوده و تصاویر به صورت واضحتر به نمایش درخواهندآمد. در خصوص مدت زمان تغییر رنگ ها نیز ملاک و معیار مشخصی وجودندارد و شرکتهای تولیدکننده، حتی به نادرستی اقدام به بیان یک عدد (به عنوان مثال ۲ میلی ثانیه) می کنند که در بسیاری از موارد نیز با واقعیت تفاوتدارد.
در بحث زمان پاسخدهی باید برگ برنده را در خرید مانیتور، از آن نوع پنل TN دانست که عملکرد بسیار سریع تری را نسبت به سایر انواع پنل ارائه می دهند. به همین دلیل است که مانیتورهای دارای پنل TN را برای کاربرد گیمینگ، مناسب میدانند و به این ترتیب سایر انواع پنل برای کاربردهای خاص خود مناسب هستند. در نتیجه برای خریداری یک صفحهنمایش و بر اساس پارامتر های ارائه شده در راهنمای خرید مانیتور، باید به Response Time نیز اهمیت دهید. بهطور کلی، کاربران خانگی و اداری نباید در خصوص این پارامتر نگرانی از خود نشان دهند و این موضوع بیشتر برای گیمرها، اهمیتدارد.